Is een toevoeging van een aspect uit de contraconditionering aan EMDR zinvol?

Abstract

Eye Movement and Desensitization Reprocessing (EMDR) is een beproefde methode voor de behandeling van posttraumatische stressstoornis (PTSS). Het verklaringsmechanisme van EMDR lijkt de werkgeheugentheorie te zijn. De werkgeheugentheorie voorspelt dat het belasten van het werkgeheugen tijdens het ophalen van een nare herinnering, de emotionaliteit van de herinnering doet afnemen. Het huidige onderzoek betrekt een aspect vanuit de contraconditionering bij oogbewegingen. Participanten werden ingedeeld in 3 condities: positief, negatief en neutraal. Elke participant voerde een tweetal reactietijd taken uit op de computer, waarvan één met een stilstaande stip en één met een bewegende stip. Daarnaast haalde elke participant 2 negatieve autobiografische herinneringen op, tijdens het ophalen van één herinnering keken participanten naar een stilstaande stip, terwijl bij de andere herinnering een bewegende stip gepresenteerd werd. Op het beeldscherm werd – afhankelijk van de conditie – een positieve, neutrale of negatieve foto als achtergrond geselecteerd om te kijken of de valentie van aangeboden foto’s het effect van oogbewegingen beïnvloeden. De reactietijd taken bieden inzicht in welke mate oogbewegingen een belasting voor het werkgeheugen vormen. De resultaten tonen significant tragere reactietijden wanneer participanten oogbewegingen moesten maken. Op het gebied van emotionaliteit is er eveneens een significant effect van oogbewegingen gevonden. De narigheid van de opgehaalde herinnering nam – onafhankelijk van conditie - af wanneer participanten oogbewegingen maakten. Uitkomsten van het huidige onderzoek vormen een bevestiging van de werkgeheugentheorie. Het verwachtte effect van valentie is uitgebleven, vermoedelijk doordat participanten de valentie van de foto’s niet goed meekregen. Adequaat vervolg onderzoek zal moeten uitwijzen of een toevoeging aan EMDR vanuit de contraconditioneringstheorie zinvol is.