Effectief leesonderwijs in het speciaal basisonderwijs

Abstract

Dit onderzoek trachtte succesfactoren voor effectief leesonderwijs in het speciaal basisonderwijs te achterhalen. Het onderzoeksdesign bestond uit verschillende multiniveau-analyses naar de samenhang tussen kwaliteitsindicatoren en directievragenlijstitems van de Inspectie van het Onderwijs enerzijds en leesresultaten uit een PPON onderzoek anderzijds. De uitkomsten wezen erop dat het voor effectief leesonderwijs in het speciaal basisonderwijs van belang is om ouders/verzorgers bij de zorg van hun kind te betrekken, dat leraren efficiënt gebruik maken van de geplande onderwijstijd, dat er een doorgaande lijn zit in het taalaanbod, dat er extra aandacht voor technisch lezen is voor degenen die dat nodig hebben en dat de school gebruik maakt van NT2 materiaal. Veel van de kenmerken van effectief (lees)onderwijs uit de (onderzoeks)literatuur werden in dit onderzoek niet teruggevonden. Ook waren, tegen de verwachting in, de gevonden significante relaties tussen de leesresultaten en kwaliteitsaspecten overwegend negatief. Mogelijke verklaringen hiervoor zijn dat er in het sbo sprake is van een zeer heterogene leerlingpopulatie, dat de steekproef van scholen zowel qua grootte als representativiteit te wensen overliet, dat het waarderingskader van de Inspectie te weinig differentieert en dat scholen/docenten vooral aandacht besteden aan leerlingenzorg en afstemming, wanneer de prestaties van de leerlingen onvoldoende zijn.