Re-integratie ervaringen naar overspanning of burnout.

Abstract

Twee ontwikkelingen op het gebied van arbeid en gezondheid waren de aanzet tot dit onderzoek Enerzijds is er een veranderd beleidsdiscours op het gebied van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. Waar vroeger gedacht werd dat iemand eerst moest genezen voor het werk hervat kon worden, ligt nu de nadruk op het zo vroeg mogelijk in het herstelproces hervatten van werk. Anderzijds is er een sterke toename van het aantal mensen dat vanwege psychische klachten langdurig ziek wordt. Een groot deel van deze groep heeft last van overspanning of burnoutklachten. Het lijkt waarschijnlijk dat het ziekte- en herstelproces van deze groep anders verloopt dan het ziekte- en herstelproces van mensen die op basis van fysieke klachten langdurig verzuimen. Onderzoek naar dit proces is tot nu toe voornamelijk gedaan op basis van kwantitatieve gegevens. Het doel van dit onderzoek is het schetsen van een beeld van de persoonlijke re-integratie ervaringen van werknemers met overspanning- of burnoutklachten. Naar aanleiding hiervan is de volgende onderzoeksvraag geformuleerd:

Welke invloed heeft het huidige ziekteverzuim- en re-integratiebeleid op het herstelproces en op het re-integratieproces van zieke werknemers met overspanning- of burnoutklachten, in de beleving van de werknemers zelf?

Dit onderzoek bestaat uit een literatuurstudie naar het onderwerp en 22 interviews, gehouden met werknemers die na overspanning- of burnoutklachten een re-integratietraject hebben gevolgd. Een groot deel van de resultaten van de interviews bevestigden de resultaten van bestaande onderzoeken. Er waren echter ook een paar onverwachte uitkomsten:

• Vermijding van de werksituatie lijkt bijna niet voor te komen onder respondenten. • Een werkgerelateerde behandeling is niet per se beter dan een individueel gerichte behandeling. • Verplicht contact tussen leidinggevende en werknemer heeft een averechts effect. • Er wordt veel vaker doorverwezen naar specialistische hulpverlening dan een aantal jaren terug.

Deze uitkomsten worden verklaard vanuit de theorie van het symbolisch interactionisme. De essentie van deze theorie is dat elke betrokkene bij een re-integratieproces zijn eigen interpretatie geeft aan de zaken om hem heen, op basis van eigen ervaringen en op basis van zijn interpretatie van het gedrag van anderen.