De relatie tussen angst en depressie en lichamelijk functioneren bij patiënten met ernstig astma en COPD

Abstract

Doel: Het huidige onderzoek had als doel de relatie te onderzoeken tussen angst en depressie enerzijds en de mate van lichamelijk functioneren anderzijds bij patiënten met ernstig astma of COPD. Verwacht werd dat angst en depressie samenhangen met het subjectief lichamelijk functioneren, namelijk zelfgerapporteerde lichamelijke klachten, dyspneu en uithoudingsvermogen, maar niet met het objectief lichamelijk functioneren, de longfunctie (FEV1, Tiffeneau-index). De verwachte verschillen tussen astma- versus COPD-patiënten en mannen versus vrouwen ten aanzien van angst en depressie werden ook verwacht tot uitdrukking te komen in de relatie tussen angst en depressie enerzijds en het subjectief lichamelijk functioneren anderzijds. Methode: Het onderzoek vond plaats in een derdelijns instelling. Gegevens werden opgehaald uit 122 patiëntendossiers (55 astmapatiënten, 67 COPD-patiënten). Correlaties werden berekend tussen angst, depressie en het subjectief en objectief lichamelijk functioneren.Verschillen tussen astma- en COPD-patiënten en mannen en vrouwen werden met T-toetsen getoetst. Teneinde aan te tonen dat de relatie tussen angst, depressie en het subjectief lichamelijk functioneren verschilt voor astma- en COPD-patiënten en voor mannen en vrouwen werden regressieanalyses uitgevoerd. Resultaten: Angst en depressie bleken sterk te correleren met zelfgerapporteerde lichamelijke klachten, zwak met dyspneu en helemaal niet met uithoudingsvermogen. Alleen depressie correleerde zwak met de longfunctie, de FEV1. Een regressie-analyse wees uit dat angst en depressie gecontroleerd voor leeftijd, diagnose en sekse voor 33%, respectievelijk 44% de mate van zelfgerapporteerde lichamelijke klachten kon voorspellen. Verder scoorden COPD-patiënten hoger op angst en depressie, vrouwen scoorden hoger op angst dan mannen. In de regressieanalyses werden echter geen interactie-effecten gevonden voor astma versus COPD en mannen versus vrouwen. Conclusies: Angst en depressie hangen deels samen met het subjectief lichamelijk functioneren, maar niet of nauwelijks met het objectief lichamelijk functioneren. Hoewel astma- en COPD patiënten en mannen en vrouwen significant van elkaar verschillen ten aanzien van angst en depressie, lijkt de relatie tussen angst en depressie enerzijds en het subjectief lichamelijk functioneren anderzijds niet voor hen te verschillen