Ik en de ander. Een beschrijvend onderzoek naar factoren die een rol spelen bij identificatie met personages in verhalende commercials

Abstract

Wanneer spreek je van identificatie? Wat gebeurt er precies wanneer je je identificeert met een ander? Zijn er bepaalde aanleidingen voor identificatie? Welke factoren spelen mee? In deze scriptie streef ik ernaar om vanuit verschillende uiteenzettingen in de literatuur over identificatie en door middel van een beschrijvend casusonderzoek meer grip te krijgen op ‘identificatie’. Omdat denkbaar is dat sekse hierbij ook een rol speelt, gaat ook hier aandacht naar uit. Er zijn voor het casusonderzoek drie commercials geselecteerd waarvan er in een zowel een mannelijk als een vrouwelijk personage voorkomt, in een alleen mannelijke personages en in een alleen vrouwelijke personages. Alle drie de commercials zijn aan zowel mannen als vrouwen voorgelegd.

‘Identificatie’ is een dynamisch en veelzijdig begrip. Een toeschouwer kan verschillende vormen van relaties aangaan met een personage, gevoed door verschillende invloeden en beweegredenen. De resultaten van het onderzoek laten zien dat verschillende factoren een rol spelen bij identificatie in commercials en dat er daarbij in enkele gevallen verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke toeschouwers optreden. De kijkers bleken zich het meest te identificeren met het personage dat volgens hen de hoofdrol speelt. Alleen bij de commercial waar alleen vrouwen in voorkomen bleek er een verschil tussen mannen en vrouwen. De mate van sympathie en empathie, twee belangrijke onderdelen van identificatie, bleek niet erg hoog. Slechts in een van de commercials was er sprake van onrecht en eerlijkheid. Dit lijkt van invloed op de mate van sympathie en empathie voor personages.