Routes naar een Javaans thuis in Nederland
Summary
Migratie en andere vormen van mobiliteit schijnen nieuw licht op bekende noties van 'thuis'. Thuis is niet meer vanzelfsprekend verbonden met het hebben van roots in een bepaald grondgebied, maar is daarentegen dynamisch, maakbaar en verplaatsbaar. In deze thesis wordt dit concept verder uitgediept aan de hand van drie niveaus waarop Javaanse ouderen een thuis hebben weten te bouwen. Civiele aspecten van burgerschap zoals de toegang tot sociale voorzieningen dragen bij aan een thuisgevoel op het niveau van de natiestaat. Door migratie distantieert het gevoel van een 'natie' zich steeds vaker van dat van de 'staat', waardoor de natiestaat slechts een bron is van rechten en plichten en minder van identiteit. De etnische gemeenschap, het tweede niveau, lijkt eerder te kunnen voorzien in een gevoel van belonging. Op die manier zorgt de aanwezigheid van een javaanse gemeenschap in Nederland voor een vertrouwd gevoel van 'thuis' en continuïteit met het verleden, waardoor er nauwelijks sprake is van nostalgie of heimwee. Maar behalve continuïteit met het verleden, is er voor de Javaanse ouderen ook sprake van een breuk met traditionele vormen van familiezorg en ouder worden. Dit vormt voor hen een reden om hulp en steun te zoeken bij Javaanse leeftijdsgenoten in een woongroep, waar zij een 'thuis' bouwen aan de hand van elementen uit een collectieve identiteit