De leesbaarheid van bijsluiters : een onderzoek naar de invloed van vorm en tekst op het vinden en begrijpen van informatie in medische bijsluiters
Summary
Begin dit jaar is er aan de Universiteit Utrecht door Projectgroep bijsluiter (2008) een bijsluiter ontwikkelt die voor meer dan 80% van de lezers leesbaar is. Dit naar aanleiding van de resultaten van een onderzoek van Bureau Taal (2007) dat zes op de tien Nederlanders een medische bijsluiter niet begrijpt, en het vervolgonderzoek hierop van Pander Maat (2008) dat slechts 67,5% van de lezers informatie in bijsluiters kan vinden en het vervolgens ook kan begrijpen.
De Projectgroep bijsluiter hield geen rekening met de regelgeving voor bijsluiters van de European Medicine Agency (EMEA). De bijsluiter zou daarom niet in de praktijk gebracht kunnen worden. Ook bleek dat de tekst van de bijsluiter in alle voorgaande onderzoeken gepresenteerd werd op een A-4, en niet op een vouwblad waarop een originele bijsluiter gedrukt is. In dit huidige onderzoek vindt er daarom een manipulatie plaats op zowel de vorm als de tekst van de medische bijsluiter. De volgende probleemstelling staat centraal: In hoeverre is het mogelijk een leesbare medische bijsluiter te creëren binnen de Europese regelgeving en in originele staat, om een prestatienorm van 80% te kunnen handhaven?
Om de probleemstelling te kunnen beantwoorden zijn er twee onderzoeken nodig met ieder een eigen onderzoeksvraag. In het eerste onderzoek wordt een antwoord gegeven op de onderzoeksvraag: In hoeverre is de vorm waarin een medische bijsluiter gepresenteerd wordt, op een A4 of in originele staat, van invloed op het vinden en begrijpen van informatie in de bijsluiter? In het tweede onderzoek wordt een antwoord gegeven op de onderzoeksvraag: In hoeverre kan een revisie van de bijsluiter binnen de Europese regelgeving van de European Medicines Agency (EMEA) leiden tot betere resultaten voor het vinden en begrijpen van informatie?
De opzet van de onderzoeken komen overeen met die van de Projectgroep bijsluiter (2008) en Pander Maat (2008). Uit de resultaten van het eerste onderzoek blijkt dat de vorm van een medische bijsluiter de resultaten op het vinden en begrijpen van informatie niet beïnvloedt. Het maakt dus niet uit of de bijsluiter op een A-4 of op een vouwblad gepresenteerd wordt. Uit de resultaten van het tweede onderzoek blijkt dat de revisie van de bijsluiter binnen de Europese regelgeving leidt tot betere resultaten. Het blijkt dat 89% van de proefpersonen de informatie in de bijsluiter op vouwblad zowel kan vinden als begrijpen. Kijkend naar de probleemstelling van dit onderzoek kan er dus geconcludeerd worden dat het mogelijk is om binnen de regelgeving van EMEA een bijsluiter op vouwblad (in originele staat) te ontwikkelen, welke voldoet aan de prestatienorm van 80%.