Het belang van hop, turf en kolen : een kostprijsonderzoek naar de opkomst en verschuiving van de op export gerichte bierindustrie in Noord-Europa, 1300-1600

Abstract

Doctoraalscriptie geschiedenis. Een kostprijsonderzoek naar de opkomst en verschuiving van de op export gerichte bierindustrie in Noord-Europa, 1300-1600. Aan de hand van de kostprijs van een liter bier in Hamburg, Holland, Antwerpen en Londen, wordt het belang van de fossiele brandstoffen turf en steenkool bij de ontwikkeling van de Europese bierindustrie beschreven. Door de inzet van deze brandstoffen bleken de brouwers belangrijke kostenvoordelen te hebben gehad ten opzichte van hun concurrenten. De kostenvoordelen van graan, hop, arbeid, kapitaal lijken minder invloed te hebben gehad. De grootschalige inzet van turf bij de produktie van hopbier in Holland heeft bijgedragen tot de economische opkomst van Holland in de Late Middeleeuwen. Dit is te vergelijken met de rol die steenkool in Londen speelde bij de opkomst van de bierindustrie aldaar rond 1550. Het belang van fossiele brandstoffen voor de opkomst van Europa als centrum van de wereldeconomie wordt in deze scriptie benadrukt.