Literatuurgeschiedenis in havo 4: de docent als verteller of de klas centraal?

Abstract

Sinds het schooljaar 2007-2008 is literatuurgeschiedenis weer een verplicht onderdeel van het havo-eindexamen. Voor sommige docenten Nederlands een reden tot juichen: in de lessen kan weer ruimte worden gemaakt voor contextrijk literatuuronderwijs. Het is echter wel intussen zo’n tien jaar geleden dat literatuurgeschiedenis op de havo werd gegeven – als dat al gebeurde. Veel docenten zullen wellicht geen ervaring hebben met het aanbieden van historische teksten aan havisten. Anderen vragen zich misschien af hoe literatuuronderwijs voor deze groep leerlingen zinvol vormgegeven kan worden. Welke aanpak is voor havisten het meest geschikt? Welke lesvorm heeft de meeste positieve invloed op de waardering van leerlingen voor historische literatuur: een lesvorm met een activerende insteek, waarbij de docent meer als een begeleider optreedt, of toch een traditionele, klassikale lesvorm, met de docent in de rol van verteller? Aan de hand van twee zelfontwikkelde literatuurlessen – die qua inhoud op elkaar aansluiten, maar qua werkvormen sterk verschillen – hebben we de leswaardering van havo 4-leerlingen onderzocht.